Các diễn giả trao đổi tại hội thảo. Ảnh: Khánh Linh

Đó là nhận định của các đại biểu tại Hội thảo “Tiếp cận đa bên trong giám sát,ầnthốngnhấttrongxâydựnghệthốnggiámsátđánhgiáchitrảdịchvụmôitrườngrừbang xep hang vdqg uc đánh giá chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR)” do Trung tâm Con người và Thiên nhiên phối hợp với Hội Chủ rừng Việt Nam tổ chức ngày 28/5, tại Hà Nội.

Hội thảo được tổ chức với mục đích nhận diện và chia sẻ các cách tiếp cận khác nhau trong thiết kế và xây dựng hệ thống giám sát, đánh giá chi trả DVMTR quốc gia và địa phương.

Tại hội thảo, ông Hứa Đức Nhị - Chủ tịch Hội Chủ rừng Việt Nam cho biết, việc chi trả DVMTR về bản chất là mối quan hệ chi trả dịch vụ giữa người sử dụng dịch vụ và người có rừng hoặc tham gia cung ứng dịch vụ môi trường rừng, thông qua một tổ chức mà họ ủy thác là Quỹ Bảo vệ phát triển rừng Việt Nam và các qũy cấp tỉnh.

Theo những báo cáo gần đây, việc chi trả DVMTR dù thấp nhưng cũng đã góp phần vào việc cải thiện đời sống người dân có rừng hay bảo vệ rừng và cũng góp phần vào sự nghiệp bảo vệ, phát triển rừng chung.

Tuy nhiên, ông Hứa Đức Nhị nhấn mạnh: "Để bảo vệ được rừng, chúng ta không chỉ dựa vào một chính sách chi trả DVMTR mà chúng ta cần nhiều hơn các cơ chế như thế này, cần mở rộng nhiều hơn các loại dịch vụ, mức chi trả cũng cần tính toán lại để đảm bảo tương xứng với giá trị và nỗ lực bảo vệ rừng đặt ra. Đồng thời, cần tạo thêm nhiều cơ hội để người chi trả, người nhận chi trả và các bên liên quan có nhiều dịp trực tiếp trao đổi, thảo luận để tiếp tục cải thiện chính sách này tốt hơn".

Theo PGS.TS Nguyễn Bá Ngãi, Hội Chủ rừng Việt Nam, việc giám sát và đánh giá chi trả DVMTR là điều hết sức cần thiết và cấp bách khi hoạt động chi trả DVMTR ngày càng được thực hiện với nhiều loại hình dịch vụ ở mức độ sâu, rộng khắp trên phạm vi cả nước.

Nhìn chung, về dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) đều thống nhất có 4 loại phương pháp đánh giá được quan tâm nhiều nhất: Thứ nhất, giám sát đánh giá theo cấp quản lý gồm một hệ thống giám sát đánh giá 3 cấp cần được thiết lập, đó là quỹ trung ương, 45 quỹ tỉnh, bên cung ứng DVMTR và bên sử dụng DVMTR nhằm mục đích quản lý, chỉ đạo và điều hành của cấp quản lý trên đối với cấp quản lý dưới.

Thứ hai, giám sát đánh giá giữa bên cung ứng DVMTR và bên sử dụng DVMTR bằng việc thiết lập một hệ thống giám sát đánh giá để cả 2 bên cùng công khai, minh bạch hóa và minh chứng hiệu quả của các hoạt động chi trả DVMTR nhằm mục đích giải trình và giám sát nhau.

Thứ ba, giám sát đánh giá nội bộ với việc thiết lập một hệ thống giám sát đánh giá có sự tham gia để mỗi bên có khả năng tự điều chỉnh trong quá trình thực hiện các hoạt động chi trả DVMTR.

Thứ tư, giám sát đánh giá trong các chương trình, dự án có liên quan đến chi trả DVMTR theo cách tiếp cận dự án.

Từ đó, các đại biểu kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kịp thời xây dựng hệ thống giám sát đánh giá chi trả DVMTR thống nhất trên phạm vi cả nước.

Khánh Linh